Παντελής Παπανικολάου
(1899-1957)
Βιογραφικά Στοιχεία
Ο Παντελής Παπανικολάου, γιός του Γεώργιου Παπανικολάου και της Λεμονιάς Νίτσου, γεννήθηκε στην Πυρσόγιαννη Ιωαννίνων το 1899.
Υπήρξε πρωτομάστορας με μεγάλο έργο στις περιοχές του Περσικού Κόλπου και του Βελγικού Κονγκό (σήμερα Δημοκρατία του Κονγκό). Στον Περσικό Κόλπο κατασκεύαζε, μεταξύ άλλων, σπίτια και εγκαταστάσεις νερού για τους Αμερικάνους ενώ αργότερα στο Βελγικό Κονγκό ανέπτυξε σημαντική επιχειρηματική δραστηριότητα. Στα ταξίδια του στο εξωτερικό πήρε δίπλωμα γεωμέτρη ενώ μίλαγε Αγγλικά και Γαλλικά. Ο συνεργάτης του Νίκος Κούπης (1908-1993) αναφέρει ότι «όπου και αν πήγε, πρόκοψε».
Ήταν ιδρυτικό μέλος και πρώτος γραμματέας της Προοδευτικής Ένωσης Πυρσόγιαννης που ιδρύθηκε το 1926. Η Ένωση βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1997 για το εθνικό και πολιτιστικό της έργο. Ο Απόστολος Ζγολόμπης, πρώην πρόεδρος της Ένωσης, διηγείται στο περιοδικό Αρμολόι: «Οι ιδρυτές συνέλαβαν το όραμά της, στο πατάρι του καφενείου του Κυριάκου Παπαγεωργίου στον Πάνω-μαχαλά. Εκεί, ένα χειμωνιάτικο βράδυ, δύο νέοι του χωριού μας, ο αείμνηστος Παντελής Παπανικολάου και ο ισάξιός του Δημοσθένης Γκόψης πρωτοστατούν και πασχίζουν να κινητοποιήσουν τους πάντες. Συναντούν πολλές δυσκολίες αλλά η ανταπόκριση και ο ενθουσιασμός είναι μεγαλύτερος. Ο τόπος μας είχε ανάγκη από ανανέωση και προοδευτικές πρωτοβουλίες. Όποιος δεν είδε και δεν έζησε την Πυρσόγιαννη και την επαρχία μας ως τα 1930, είναι αδύνατον να νιώσει τι πρόοδος έγινε μέσα σε μία γενι΄α».
Νυμφέφθηκε την Ανδρομάχη Παγώνη, με την οποία απέκτησαν τον Χρήστο.
Πέθανε στη Μπούνια (Bunia) του Κονγκό το 1957.
Βιβλιογραφικές & Διαδικτυακές Αναφορές
Μαυρομμάτης Γ., «Ιστορία και Παράδοση της Πυρσόγιαννης», Ηγουμενίτσα (1989)
Πετρονώτης Π. Π., Αργύρης & Παπαγεωργίου Γ., Βασίλης, «Μάστοροι Χτίστες από τα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας», Τόμος Α', Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων - Ήπειρος Α.Ε., Ιωάννινα (2008)
Περιοδικό «Αρμολόι», Τεύχος 10, Δεκέμβριος 1980
Περιοδικό «Εκ Χιονιάδων», Τεύχος 10, Καλοκαίρι 2007
https://www.real.gr/archive_koinonia/arthro/h_istoria_tou_gefyriou_tis_plakas-174594/ (Ανακτήθηκε την 1/10/2020)
Το λογότυπο της Προοδευτικής Ένωσης Πυρσόγιαννης.
Αντικρυστά Ζαρκάδια (Λιθόγλυπτο στο χαγιάτι του Αγίου Νικολάου, 1811)